Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli ne yapabilir?

Babası Ekrem Pakdemirli, 12 Eylül darbesinden sonra göreve gelen ve 1983 yılında Başbakan olan Turgut Özal'ın sağ koluydu. Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı, Teşvik Uygulama Daire Başkanlığı gibi ekonomide önemli görevler üstlendi. Daha sonra Maliye, Gümrük, Ulaştırma ve Ekonomiden Sorumlu Başbakan Yardımcılığı görevlerinde bulundu.

Bakanlık görevlerinden sonra Manisa'da ve İzmir'de modern bağcılık, zeytincilik, ceviz ve incir yetiştiriciliğinin yanı sıra hayvancılık yapılan iki çiftliği yöneten Ekrem Pakdemirli, tarımda yeni teknolojilerin üretimi konusunda ciddi çalışmalar yaptı. Zeytin toplama makinası üretti. Bekir Pakdemirli'nin bu çiftliklerden dolayı tarıma aşinalığı var.

Görevi devraldığı Ahmet Eşref Fakıbaba'nın genel cerrah olduğu dikkate alınırsa işletme mezunu olması, iktisat konusunda doktora yapması ve bazı gıda şirketlerinde üst düzey yöneticilik yapması kendisi açısından bir avantaj olarak değerlendirilebilir.

Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, farklı bir dönemde farklı bir formatta bakanlık yapacak. Her şeyden önce ülkenin yönetim sistemi değişti. Parlamenter sistemden Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'ne geçildi. Bakanlığın adı ve yapısı değişti. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Orman ve Su İşleri Bakanlığı ile birleştirilerek Tarım ve Orman Bakanlığı yapıldı.

Bu değişim en tepeden başlayarak en alt kadrolara kadar yeni bir yapılanmayı, yeni bir çalışma sistemini gerektiriyor. Dolayısıyla Bekir Pakdemirli'nin ekibini kurması, bakanlığın yeni sisteme ve organizasyona adaptasyonu en az 6 ayı alır. Dolayısıyla 2018'i tarımda "kayıp yıl" olarak değerlendirilebilir.

Kaldı ki, ortada ciddi bir enkaz var. AK Parti döneminin en başarısız olduğu alanlardan birisi tarım. Türkiye'nin tarımsal üretimi nüfus artışına ve talebe paralel artmıyor. Hemen her üründe sorun var. Yüksek girdi maliyetleri nedeniyle çiftçi üretimden çekiliyor. Çiftçi ne ekse zarar ediyor. Üreticide ucuz, tüketicide pahallı bir piyasa oluştu. Gıda fiyatları artıyor. Fiyatı artan her ürün ithal ediliyor. Türkiye ithalat cennetine döndü.

Tarımsal destekler hedefine ve amacına uygun kullanılmıyor. Bütçeden ayrılan kaynaklar, verilen destekler ve krediler büyük oranda ithalata gidiyor. Üretim yerine ithalatı destekleyen bir politika uygulanıyor.

Hayvancılık konusunda deyim yerindeyse ülke dibe vurdu. Samandan ete, damızlıktan besilik hayvana,yemden kurbanlık hayvana kadar her şey ithal ediliyor. Süt üreten, et üreten memnun değil.

Bitkisel üretimde de durum pek farklı değil. Patates ve soğanın üretiminde bile ciddi sıkıntılar var. Fiyat artışı ithalat olmadan düşürülemiyor. İthalat olunca üretim azalıyor ve daha çok ithalata ihtiyaç duyuluyor.

Bu denli kötü bir tablo karşısında Bekir Pakdemirli ne yapabilir?

Hep söylüyoruz, Türkiye'de bakan değişince politika değişir. Müsteşar değişince politika değişir. Bu kez durum çok daha farklı. Ülkenin rejimi, yönetim biçimi değişti. Başbakanlık yok, Bakanlar Kurulu yok. Bakanlar doğrudan Cumhurbaşkanı'na bağlı çalışacak.

Bakanlar,gensoru, güvenoyu, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde soru önergelerine muhatap olmayacak. Denetimden uzak adeta bir şirket yönetimi gibi bakanlığı yönetecekler. Sorumlu oldukları tek kişi Cumhurbaşkanı Erdoğan olacak.

Bu nedenle tarım konusunda Pakdemirli'nin yapmak istediklerinden çok Cumhurbaşkanı'nın yapmak istedikleri ve benimseyeceği tarım politikası çok önemli. Eğer mevcut ithalat politikasında ısrar edilirse Pakdemirli'nin yapacağı pek bir şey olmaz. İthalat artarak devam eder. Üretici ve tüketici bugün olduğu gibi kaybeder.

Üretim odaklı bir politikaya dönülür ve ülkenin potansiyeli iyi değerlendirilirse hem üretici hem tüketici hem de ülke kazanır.

Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, bugüne kadar görev yapan her bakan gibi öncelikle bakanlık bürokratları ile tanışacak. Bakanlığın yapısını tanıyacak. Kendisine bir kadro kuracak. Bakanlıkta sayısı az da olsa çok deneyimli, tarımı seven, çiftçi için çaba gösteren bürokratlar var. Bunları mutlaka değerlendirmeli.

Günlük sorunlarla boğuşurken bir yandan da orta ve uzun vadeli bir yol haritası çizmesi gerekecek. Günlük sorunlara gömülüp kalırsa diğer bakanlardan farklı hiç bir şey yapamaz.

Özetle, görev verilen her bakan kendisince doğru olanı yapmak ister. Ülke yönetim sisteminde olduğu gibi tarımda da yeni bir dönemi yaşayacağız. Bu yeni dönemin Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli'nin geçmişten gelen politikaları, projeleri ne kadarını sürdüreceğini,yeni politika ve projelerinin ne olacağını önümüzdeki günlerde göreceğiz.