Tarım Ürünleri Piyasa Analiz Raporu
Son aylarda yükselen döviz kuru ve hammadde fiyatları çiftçilik ve hayvancılıkla uğraşanları zor durumda bıraktı.
İK Tarım Üssü Uluslararası Danışmanlık firması tarafından yayınlanan bültende yem fiyatlarına ve tarım ürünlerinin artışına neden olan durum gözler önüne serildi.Peki piyasalar nasıl bu noktaya geldi?
Yaşanan gelişmelerde iki önemli faktör var: Kur artışı ve dünya fiyatlarındaki artış.
Dünya fiyatlarındaki artışa baktığımızda,
*Covid 19 etkisinin dünyada yeniden zirve yapması ve uzun bir süre devam edeceğinin anlaşılması ile ekonomilerin, iç piyasa fiyat dengelerinin, tüketici gıda taleplerinin strese girmesinin sonucu ülkelerin yoğun ithalat hamleleri yapması, stok artırma eğilimine girmesi dünya genelinde gıda fiyatlarında özellikle hububat ve yağlı bitkiler ağırlıklı ciddi artışlar yaşanmaktadır.
* İthalatların görülmemiş şekilde yüklü miktarlarda olması, talebin artmaya devam etmesi, (Suudi Arabistan 750 bin ton, Mısır ve Türkiye 500 bin ton üzeri buğday ihaleleri)
* 2021 yılında Covid 19 etkisi ile yaşanacak gelişmelere göre ülke ihracatlarında sınırlamaların olabileceği dedikodusu,
* Karadeniz ülkeleri başta olmak üzere bölgesel olarak yeni ekilişlerde kuraklık riski yaşanması, (Türkiye’de de ekiliş sezonunda yağışlarda ciddi sıkıntı görülmektedir.)
dahil çok sayıda faktörü ekleyebileceğimiz uluslararası gelişmelerin fiyatlara etkisi kaçınılmaz oldu.
2019 yılı Ekim ayında 202 dolar (1$=5.70 TL) olan ekmeklik buğday fiyatları, 2020 yılı Temmuz ayında 208 dolara (1$=6.85 TL), Ekim ayında 250 dolara (1$=8.29 TL) yükseldi.
Dolayısı ile ekmeklik buğday yurtdışı fiyatları TL bazında son bir yıl içinde %80 arttı.
Arpa fiyatı hasattan bugüne 180 dolardan 208 dolara çıkarak dolar bazında %15, Mısır fiyatları 173 dolardan 220 dolara çıkarak dolar bazında %27, Kepek fiyatı dolar bazında %10 arttı.
Aynı şekilde yağlı tohumlar fiyatlarına baktığımızda 2019 Ekim ayına göre; Soya küspesi 311 dolardan (1$=5,70) 434 dolara (1$=8,29) (%100), Ayçiçeği tohumu 334 dolardan 487 dolara (%112), soya fasulyesi 349 dolardan 455 dolara (%89), ayçiçeği küspesi 199 dolardan 256 dolara (%87) yükseldi.
YEM HAMMADDE FİYATLARI
Yurtdışı fiyatların bu derece hızlı arttığı ve döviz kurunun bu seviyelere geldiği bir piyasada yurtiçi fiyatların buna paralel gitmesi kaçınılmaz oldu. Çünkü ülkemiz hububat, yağlı tohumlar, yem hammaddesi, bakliyat dahil çoğu üründe ciddi ithalat yapmaktadır, üretimde açık yaşamaktadır. Tarımsal mamul ihracatının yarısından fazlası hammadde ithalatına dayalı sistemle sürdürülmektedir. Sadece 2019 yılında; 8 milyon 373 bin ton ekmeklik buğday, 1 milyon 429 bin ton makarnalık buğday, 3 milyon 593 bin ton Mısır, 510 bin ton Arpa, 2 milyon 637 bin ton soya fasulyesi, 339 bin ton kırmızı mercimek, 1 milyon 136 bin ton ayçiçeği tohumu, 1milyon 605 bin ton Kepek ithal etmiştir.
Aynı şekilde yağlı tohumlar fiyatlarına baktığımızda 2019 Ekim ayına göre; Soya küspesi 311 dolardan (1$=5,70) 434 dolara (1$=8,29) (%100), Ayçiçeği tohumu 334 dolardan 487 dolara (%112), soya fasulyesi 349 dolardan 455 dolara (%89), ayçiçeği küspesi 199 dolardan 256 dolara (%87) yükseldi.
YEM HAMMADDE FİYATLARI
Yurtdışı fiyatların bu derece hızlı arttığı ve döviz kurunun bu seviyelere geldiği bir piyasada yurtiçi fiyatların buna paralel gitmesi kaçınılmaz oldu. Çünkü ülkemiz hububat, yağlı tohumlar, yem hammaddesi, bakliyat dahil çoğu üründe ciddi ithalat yapmaktadır, üretimde açık yaşamaktadır. Tarımsal mamul ihracatının yarısından fazlası hammadde ithalatına dayalı sistemle sürdürülmektedir. Sadece 2019 yılında; 8 milyon 373 bin ton ekmeklik buğday, 1 milyon 429 bin ton makarnalık buğday, 3 milyon 593 bin ton Mısır, 510 bin ton Arpa, 2 milyon 637 bin ton soya fasulyesi, 339 bin ton kırmızı mercimek, 1 milyon 136 bin ton ayçiçeği tohumu, 1milyon 605 bin ton Kepek ithal etmiştir.
Nihayetinde yurtiçi piyasalara baktığımızda hububattan bakliyata, yağlı tohumlardan yem hammaddelerine kadar çok kısa sürede ciddi fiyat artışları yaşanmıştır.
Hasat döneminde TMO tarafından 1650 TL/ton olarak açıklanan ekmeklik buğday fiyatları 2150 TL/ton, 1800 TL olan Makarnalık buğday fiyatları 2350 TL/ton, 1275 TL olan Arpa fiyatları 1700 TL/ton, 1325 TL
açıklanan Mısır fiyatları 1850 TL/ton seviyelerine çıktı. (fiyatlar piyasa geneli ortalama olarak alınmıştır.) Bu da hasattan bugüne TMO tarafından açıklanan alım fiyatlarına nazaran;
Buğday fiyatlarında %30
Arpa fiyatlarında %33
Mısır fiyatlarında %40 artış demektir. TMO alım fiyatlarının bir önceki yıl fiyatlarına göre ortalamada %22 artırıldığını da belirtmiş olalım.
Kaynak:
Tarım Ürünleri Piyasa Analiz Bülteni
İK Tarım Üssü Uluslararası Danışmanlık firması
ETİKETLER: tarım,çiftçi,arpa,buğday,yem,soya küspesi,kovid-19,mısır,piyasa analiz raporu
KAYNAK: Hayvancılık Akademisi
.jpg){kind=icon}
Henüz hiç yorum yapılmamış. İlk yorumu siz yapın.